By: Jim Lloyd Dongiapon
Gipagula ni Chief Minister Ahod Ebrahim sa Bangsamoro Autonomous Region in Muslim Mindanao (BARMM) kagahapon, Agosto 4, ang Memorandum Circular number 13 series of 2022 nga nagdeklara sa Agosto 8 (Lunes) isip regular non-working holiday sa tibuok rehiyon isip pag-obserbar sa Ashura, o ang ikanapulong adlaw sa Muharram, ang unang bulan sa Kalendaryong Islamiko.
Giila sa Section 4, Item 2 (e) sa Muslim Mindanao Autonomy Act Number 1 ang Ashura isip usa ka regular-non working holiday.
Kalabot niini, gitakda sa Section 1, Article 18 sa Republic Act Number 11054, kon BARMM Organic Law, nga “ang tanang buhing balaod nga gipatuman sa Autonomous Region in Muslim Mindanao Regional Legislative Assembly pinaagi sa gihatag nga gahum sa mga awtoridad ubos sa Republic Act No. 6734, nga gi-amyendahan sa Republic Act No. 9054, pagaisipon nga balido ug ginapatuman na, gawas na lang kung sukwahi kini sa Organic Law o gibasura sa mga balaod nga gipasa sa Parliamento.”
Dugang niini, gi-awhag sa gobyerno sa BARMM ang mga lumulupyo niini nga “saulugon og obserbaran ang adlaw sa Ashura sa paagi nga angay sa maong okasyon.”
I-obserbar ang holiday sa Basilan (wala’y labot ang Isabela City), Lanao del Sur, Maguindanao, Sulu, Tawi-Tawi, Cotabato City, ug sa Special Geographic Area (SGA) nga gilangkuban sa 63 ka mga barangay gikan sa unom ka lungsod sa North Cotabato.
Natunong ang Ashura sa petsa kanus-a nahitabo ang Battle of Karbala, kanus-a sab gipatay sa mga pwersa sa Umayyad si Imam Hussein, apo ni Propeta Muhammad, ug kadaghanan sa iyang mga sumusunod.
Alang sa mga Shia Muslim, gilantaw nila ang kamatayon ni Imam Hussein isip simbolo sa pakigbisog sa katawhan batok sa pagpanglupig, pag-ulipon, ug inhustisya. Ginasaulog nila kini pinaagi sa pagbangotan, paghimo og mga prosesyon, ug pagsamad sa kaugalingon.
Sa mga Sunni Muslim, ang Ashura ginahandum isip ang adlaw nga giluwas ni Allah SWT (Subhanahu wa ta’ala) si Musa (Moses) ug ang iyang katawhan gikan sa Paraon pinaagi sa pagtunga sa Red Sea atol sa ilang paggawas gikan sa Ehipto. Boluntaryo sila nga nagapuasa isip pag-obserbar sa holiday.